Projekt BorderLabs CE, realizowany w ramach programu Interreg dla Europy Środkowej, właśnie osiągnął półmetek! Ostatni czas obfitował w wydarzenia, dlatego śpieszymy z aktualizacją informacji projektowych – zarówno dotyczących działań dla Trójziemia, jak i aktywności okołoprojektowych.
Najważniejszym wydarzeniem było majowe spotkanie wszystkich partnerów projektu (6.05.2025), połączone z pierwszym tematycznym warsztatem eksperckim BorderLabs CE (7.05.2025) pod hasłem „Dialog ponad granicami” – wydarzenia te odbyły się w Dreźnie.
Pierwszego dnia wizyty partnerzy uczestniczyli w roboczym spotkaniu zorganizowanym przez Saksońskie Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Regionalnego. Omawiano aktualizacje dotyczące działań pilotażowych, postępy prac, nadchodzące wydarzenia, a także kwestie komunikacyjne i sprawozdawczość finansową. Kolejnego dnia odbył się tematyczny warsztat projektu BorderLabs CE, poświęcony innowacyjnym narzędziom i metodom transgranicznego planowania przestrzennego. Eksperci, decydenci i partnerzy pilotażowi dzielili się inspirującymi praktykami w zakresie pokonywania barier i budowania bardziej zintegrowanego regionu. Wśród kluczowych tematów pojawiły się: partycypacyjne zarządzanie, przezwyciężanie barier i trudności oraz potrzeba nowej europejskiej wizji przestrzennej. Podczas panelu praktyków doświadczenia Dolnego Śląska w temacie wspólnego zarządzania przestrzenią przygraniczną zaprezentował dr Maciej Zathey.
Na zakończenie dnia partnerzy projektu wzięli udział w rejsie networkingowym po Łabie, podziwiając uroki Drezna i kontynuując rozmowy w swobodnej, inspirującej atmosferze.
To jednak nie koniec majowych wydarzeń – 8 maja 2025 r. partnerzy projektu odwiedzili Kopalnię Węgla Brunatnego Turów, położoną w samym sercu Trójziemia. Chociaż ze względów bezpieczeństwa nie każdy ma możliwość wstępu na teren kopalni, IRT – dzięki wypracowanemu przez lata zaufaniu – zorganizowało wizytę studyjną, która pozwoliła uczestnikom lepiej zrozumieć lokalny kontekst społeczno-gospodarczy.
Wizyta dostarczyła cennych informacji na temat wyzwań i szans sprawiedliwej transformacji – takiej, która wsłuchuje się w głos lokalnych społeczności, szanuje ich historię i kompetencje, a jednocześnie toruje drogę ku zrównoważonej przyszłości. Wśród uczestników wywiązała się ważna dyskusja: jak region tak silnie związany z tradycją przemysłu węglowego może przygotować się na transformację energetyczną?
Przejście na odnawialne źródła energii to nie tylko zmiana technologiczna, ale również społeczna i kulturowa. To właśnie istota pilotażu, w który bezpośrednio zaangażowany jest Instytut – zarysowanie wizji przyszłości z poszanowaniem tradycji lokalnych społeczności, ich doświadczeń w obszarze energetyki, przy jednoczesnym zapewnieniu dostępu do usług publicznych, wysokiej jakości życia i przestrzeni do życia.
Kolejne działania projektowe skupiły się na pracy merytorycznej. 16 maja odbył się warsztat online poświęcony analizie dokumentów planistycznych i strategicznych Trójziemia oraz opracowaniu glosariusza pojęć planistycznych i prorozwojowych. Do udziału – obok partnerów pilotażu – zaproszono także przedstawicieli jednostek odpowiedzialnych za planowanie przestrzenne z Saksonii i Kraju Libereckiego.
W oparciu o opinie zaproszonych ekspertów trwają obecnie prace nad finalną syntezą, która posłuży jako baza do rekomendacji i wniosków na potrzeby trójstronnej wizji rozwoju Trójziemia i udanej transformacji – kluczowego elementu realizowanej Akcji pilotażowej nr. 1.
Poza tym odbyliśmy wiele wartościowych spotkań i rozmów z partnerami i instytucjami zewnętrznymi, podczas których dzieliliśmy się doświadczeniami, prezentowaliśmy postępy projektu i jego spodziewane rezultaty.
