W dniu 13 czerwca 2014r. w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie odbyła się konferencja Europolis. Inteligentne miasta przyszłości, której głównym tematem była niskoemisyjność w mieście. Organizatorami konferencji była Fundacja Schumana i miasto stołeczne Warszawa.
Wydarzenie towarzyszyło szczytowi EUROCITIES, stowarzyszenia łączącego największe europejskie miasta. W Warszawie 13 czerwca spotkali się prezydenci dwunastu europejskich miast, którzy zarządzają działalnością organizacji. Konferencja miała na celu zwiększenie świadomości na temat zarządzania miastem z zastosowaniem inteligentnych rozwiązań, zwłaszcza dotyczących rozwoju gospodarki niskoemisyjnej.
„Smart cities” to koncepcja zarządzania miastem w oparciu o zasady konkurencyjności, zastosowanie wysokich technologii, ochronę zasobów naturalnych, mądre wykorzystywanie kapitału społecznego i partycypację społeczną. Specjaliści w dziedzinie urbanistyki, urzędnicy, świat akademicki oraz inwestorzy przekonują, że wdrożenie idei inteligentnego miasta przyczynia się do wzrostu efektywności zarządzania przestrzenią publiczną i pozytywnie wpływa na jakość życia mieszkańców.
Ważnym elementem tworzenia koncepcji „smart cities” była chęć i potrzeba zaangażowania metropolii w politykę niskoemisyjną Unii Europejskiej. Ta w ostatnich latach zdominowała myślenie wspólnoty o energetyce. W 2007 roku Unia postanowiła wyznaczyć sobie jednostronne cele redukcyjne emisji dwutlenku węgla oraz innych szkodliwych gazów. Od 2009 roku obowiązuje pakiet „energetyczno – klimatyczny”, który zakłada ograniczenie do 2020 roku emisji gazów cieplarnianych przez kraje wspólnoty o 20 % (w porównaniu do 1990 r.) a o 30%, jeżeli udałoby się osiągnąć globalne porozumienie o ograniczeniu gazów cieplarnianych. Ponadto kraje członkowskie powinny podnieść efektywność energetyczną o 20% i osiągnąć 20 procentowy udział energii z odnawialnych źródeł w swoim całkowitym zużyciu energii. Żeby sprostać wyśrubowanym celom kraje wspólnoty szukają pomocy w biznesie oraz na poziomie samorządowym. Miasta są naturalnym partnerem do ograniczania emisji – to w nich wytwarzana jest większość gazów cieplarnianych. Ponieważ miasta są mniejszymi organizmami administracyjnymi niż państwa, dzięki prowadzonej polityce energetycznej czy transportowej mogą łatwiej zmieniać rzeczywistość.
Pierwszy panel konferencji poświęcony był polityce klimatycznej w Europie oraz roli miast w jej kształtowaniu. Do panelu Inteligentne miasto zaproszeni zostali: Marcin Korolec, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska, Pełnomocnik rządu ds. polityki klimatycznej; Karsten Krause, Specjalista ds. technologii niskoemisyjnych i innowacji w Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. działań klimatycznych; Jan Olbrycht, Poseł do Parlamentu Europejskiego; Michał Olszewski, Zastępca Prezydenta m.st. Warszawy; Johanna Rolland, Mer Nantes; Peter Szegvari, Starszy Doradca Mera Budapesztu; Daniel Termont, Mer Gandawy.
O roli miast w negocjacjach klimatycznych mówił Pełnomocnik rządu ds. polityki klimatycznej - Marcin Korolec. Podkreślił on, że decyzje podejmowane przez władze miast w bardzo dużym stopniu mogą wpływać na osiągnięcie niskoemisyjności. Liderzy miast mają prawdopodobnie więcej możliwości, w porównaniu z władzą centralną. Dlatego też wiele inicjatyw powinno płynąć z poziomu lokalnego, a nie być narzucane odgórnie. Następnie głos zabrał Minister Administracji i Cyfryzacji, Rafał Trzaskowski. Jego zdaniem rozwój technologiczny wprowadza zmianę relacji między państwem, a obywatelem. To mieszkańcy powinni być projektantami rozwiązań, które zrewolucjonizują miasta. Dobre pomysły znajdują się blisko obywateli, ponieważ odzwierciedlają ich potrzeby. Dlatego też instytucje publiczne, samorządy i obywatele muszą ze sobą współpracować.
Druga część konferencji miała charakter „smart debate” – moderowanej dyskusji między panelistami, a publicznością, która poświęcona była konkretnym przykładom inteligentnych rozwiązań w mieście. W drugiej części dyskusji podjęto trzy tematy:
- Jak mieszkać ekologicznie i oszczędnie? Niskoemisyjna dzielnica
- Czy możliwe jest miasto bez korków i zanieczyszczeń? O zrównoważonym transporcie
- Kto ma płacić za czyste powietrze w mieście – mieszkańcy, przedsiębiorcy, państwo?
Do dyskusji zaproszenie zostali eksperci z różnych branż: Maciej Mycielski, architekt, urbanista, właściciel i główny projektant pracowni projektowej Mycielski Architecture & Urbanism; Artur Stawiarski, Dyrektor ds. Zarządzania Majątkiem Sieciowym w RWE Stoen Operator; Krzysztof Wilczyński, Specjalista ds. Zarządzania Energią, Urząd Miasta Ełku; Matt Blanks, Vice President Global Strategic Alliances, MasterCard;Andrzej Brzeziński, Politechnika Warszawska, Zastępca Dyrektora Instytutu Dróg i Mostów; Jerzy Lejk, Prezes Zarządu Metra Warszawskiego, członek UITP Policy Board;Jan Kuźmiński, Prezes Zarządu Miejskich Zakładów Autobusowych; Mariusz Kondraciuk, Dyrektor branż Smart Grid oraz Low and Medium Voltage w sektorze Infrastructure & Cities firmy Siemens; Mario Sechi, Urząd Miasta Turyn, doradca ds. środowiska; Marek Zaborowski, Prezes Instytutu Ekonomii Środowiska.
Rozmawiano między innymi o planowaniu przestrzeni miejskiej w sposób przyjazny mieszkańcom oraz o kompleksowym myśleniu o mieście, m.in. poprzez rozwój transportu publicznego, zmniejszenie odległości między budynkami użyteczności publicznej. Prelegenci zgodzili się z poglądem, że nie ma inteligentnego miasta bez inteligentnego i świadomego obywatela.
