IRT Wrocław - irt.wroc.pl

Relacja z Rowerowego Forum Metropolitalnego (Wrocław, 20.04.2018 r.)

W pierwszy dzień Dolnośląskiego Festiwalu Rowerowego, 20 kwietnia br. we Wrocławskim Centrum Kongresowym, odbyło się Rowerowe Forum Metropolitalne. Wydarzenie zorganizowane zostało wspólnie przez Instytut Rozwoju Terytorialnego, Biuro Łącznikowe Wolnego Państwa Saksonia we Wrocławiu, Towarzystwo Urbanistów Polskich o. Wrocław oraz Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Glacensis.

Forum rozpoczęło się od podpisania przez przedstawicieli pięciu województw (śląskiego, opolskiego, dolnośląskiego, lubuskiego oraz zachodniopomorskiego) Listu intencyjnego potwierdzającego wolę współpracy na rzecz realizacji, promocji i utrzymania Blue Velo – Odrzańskiej Trasy Rowerowej. Podpisanie Listu jest pierwszym krokiem na rzecz realizacji długodystansowej trasy rowerowej Blue Velo, która ma prowadzić wzdłuż Odry na całym jej polskim przebiegu: od Górnego Śląska aż po Bałtyk. Dokładna długość trasy zostanie ustalona podczas opracowywania dokumentacji przez poszczególne regiony; szacunkowo będzie to ok. 750-1000 km (długość Odry w Polsce to ok. 750 km). Założeniem współpracy jest zaangażowanie w projekt wielu partnerów z różnego szczebla – od samorządów lokalnych przez samorządy regionalne po poziom krajowy – dzięki któremu trasa mogłaby powstać już w przeciągu kilku lat. Konieczne jest również włączenie do projektu instytucji – zarządców terenów, przez które przebiegać będzie trasa.

Merytoryczna część Forum podzielona została na cztery panele dyskusyjne.

Pierwszy z nich, zatytułowany „W jakim kierunku zmierza mobilność rowerowa?”, dotyczył dwóch trendów w rozwoju ruchu rowerowego: rosnącego rynku rowerów elektrycznych oraz dostaw towarów rowerami cargo (często także wspomaganymi elektrycznie). Dzięki nakreśleniu sytuacji w Polsce, Niemczech, Czechach oraz we Francji, dyskusja doprowadziła do wniosku, że rower dynamicznie przejmuje dziś coraz więcej zadań i funkcji, które dotychczas pełniły głównie samochody. Jednocześnie udowodniono, iż przy planowaniu rozwoju współczesnego i nowoczesnego miasta konieczne jest uwzględnianie wzrastającego udziału ruchu rowerowego w komunikacji miejskiej. Wskazano także na konieczność uwzględnienia charakterystyki rowerów elektrycznych i cargo przy projektowaniu infrastruktury drogowej w taki sposób, by zapewnić bezpieczeństwo wszystkim uczestnikom ruchu.

W drugim panelu pt. „Mobilność rowerowa w obszarach metropolitalnych” paneliści podjęli temat koncepcji roweru metropolitalnego (aglomeracyjnego), który w powiązaniu z koleją aglomeracyjną może stanowić rozwiązanie alternatywne dla dojazdów samochodem do ośrodka aglomeracji. Zaprezentowane zostały rozwiązania wdrażane obecnie przez  Obszar Metropolitalny Gdańsk-Gdynia-Sopot, najbardziej zaawansowany w tym względzie w Polsce obszar metropolitalny. Interesującymi doświadczeniami w zakresie kształtowania mobilności rowerowej na terenie obszaru metropolitalnego podzielił się także przedstawiciel ośrodka Poznańskiego. Paneliści zaznaczyli również, że budowa systemu transportu rowerowego w skali obszaru metropolitalnego tworzy również możliwość uspokajania ruchu w centrach miast – rdzeniach obszarów funkcjonalnych (dzięki ograniczeniu liczby samochodów wjeżdżających codziennie do miasta).

Podczas kolejnego, trzeciego panelu pt. „Zielona infrastruktura a infrastruktura rowerowa” –poszukiwano dobrych praktyk w zakresie łączenia funkcji ekosystemowych, rekreacyjnych i turystycznych obszarów zieleni (zwłaszcza terenów cennych przyrodniczo) wraz z funkcjami komunikacyjnymi infrastruktury rowerowej. Przedstawiciele instytucji powołanych do ochrony obszarów cennych przyrodniczo, administracji samorządowej, środowiska akademickiego oraz sektora pozarządowego dyskutowali nad potencjalnymi konfliktami ekologicznymi, sposobem poszukiwania kompromisu i formami współpracy przy kreowaniu infrastruktury rowerowej. Wskazywano, iż poza wypracowanym katalogiem standardowych rozwiązań często istnieje konieczność stosowania indywidualnych rozwiązań dedykowanych specyfice miejsca.

Ostatni, czwarty panel – „Modele współpracy przy budowie tras rowerowych” – powiązany był z porannym podpisaniem Listu intencyjnego i dotyczył współpracy przy budowie tras rowerowych (szczególnie długodystansowych, takich jak planowana trasa Blue Velo). Panel rozpoczął się krótką prezentacją zakresu projektu Blue Velo, po której paneliści zastanawiali się nad pytaniem, jak najlepiej współpracować, by odnieść sukces przy rowerowych inicjatywach podejmowanych przez wiele podmiotów. W tym celu posłużono się m.in. przykładami Łabskiej Trasy Rowerowej, tras rowerowych na obszarze Nadleśnictwa Złotoryja czy też projektu Singletrack Glacensis.

Równolegle do III i IV panelu część uczestników Forum pracowała w ramach warsztatów projektowych nad konkretnymi zagadnieniami z zakresu projektowania infrastruktury rowerowej. Warsztaty prowadzone były przez „oficerów” rowerowych z Wrocławia, Legnicy oraz regionalnego oficera rowerowego ze Śląska. Na potrzeby warsztatów posłużono się faktycznymi projektami realizowanymi we Wrocławiu, Legnicy oraz Województwie Śląskim przez ww. instytucje, tak aby postawić uczestników przed rzeczywistymi problemami powstającymi podczas realizacji inwestycji w infrastrukturę rowerową.

Rowerowe Forum Metropolitalne zakończył fakultatywny przejazd rowerowy po Wrocławiu, w którym wzięli udział uczestnicy konferencji. Tak zakończył się pierwszy dzień Dolnośląskiego Festiwalu Rowerowego, odbywającego się już po raz drugi w Hali Stulecia.