PISEMNE PODSUMOWANIE PRZEPROWADZONEJ STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU STRATEGII ENERGETYCZNEJ DOLNEGO ŚLĄSKA - KIERUNKI WSPARCIA SEKTORA ENERGETYCZNEGO „Pectore – Eco” Sp. z o.o. ul. Powstańców Warszawy 1/1 44-100 Gliwice www.pectore-eco.pl Gliwice, październik 2022 r.
2
3 SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE............................................................................................................. 4 2. USTALENIA ZAWARTE W PROGNOZIE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ....................... 4 3. OPINIE WŁAŚCIWYCH ORGANÓW .................................................................................... 8 4. ZGŁOSZONE UWAGI I WNIOSKI ........................................................................................ 9 5. WYNIKI POSTĘPOWANIA DOTYCZĄCEGO TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ........................................................................................................................ 9 6. PROPOZYCJA METOD I CZĘSTOTLIWOŚCI PRZEPROWADZENIA MONITORINGU SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ .................................................................................................... 9 7. SPIS ZAŁĄCZNIKÓW ........................................................................................................11
1. WPROWADZENIE Zgodnie z art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz.U. 2022 r. poz. 1029 z późn. zm.) (dalej ustawa OOŚ), do przyjętego dokumentu, tj.: „Strategii Energetycznej Dolnego Śląska- kierunki wsparcia sektora energetycznego”, dołącza się pisemne podsumowanie. Podsumowanie zawiera informacje, w jaki sposób zostały wzięte pod uwagę i w jakim zakresie zostały uwzględnione: − ustalenia zawarte w prognozie oddziaływania na środowisko; − opinie właściwych organów, o których mowa w art. 57 i 58 ustawy OOŚ, tj. Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu oraz Dolnośląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu; − zgłoszone uwagi i wnioski; − wyniki postępowania transgranicznego oddziaływania na środowisko, jeżeli zostało przeprowadzone; − propozycje dotyczące metod i częstotliwości przeprowadzenia monitoringu skutków realizacji postanowień dokumentu. Zgodnie z zapisami art. 55. ust. 3 ustawy OOŚ, w podsumowaniu uwzględnia się informacje na temat rozwiązań alternatywnych. 2. USTALENIA ZAWARTE W PROGNOZIE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO W Prognozie przeprowadzono analizę wpływu zapisów projektu „Strategii Energetycznej Dolnego Śląska - kierunki wsparcia sektora energetycznego” na poszczególne elementy środowiska i zdrowie ludzi. Zgodnie z zawartymi wnioskami w Prognozie, przyjęte założenia projektu Strategii będą generować w większości pozytywne oddziaływanie na środowisko i ludzi. Działania inwestycyjne mogą być źródłem negatywnych, lokalnych wpływów, przede wszystkim na etapie ich realizacji. Natomiast w przyszłości, na etapie eksploatacji mogą powodować pozytywny efekt w odniesieniu do stanu środowiska naturalnego. W Prognozie przedstawiono rekomendacje wynikające z przeprowadzonej analizy do projektu Strategii:
Tabela 1. Rekomendacje Lp. Obszar Strategii objęty rekomendacją Rekomendacje 1. I. Dotyczy kierunków działań w ramach celów operacyjnych: Cel Operacyjny 1. Poprawa jakości powietrza - Wsparcie dla zastąpienia paliw kopalnych wykorzystywanych w ciepłownictwie systemowymi źródłami nieemisyjnymi, - Wsparcie dla ograniczania emisji zanieczyszczeń do powietrza z ogrzewania indywidualnego – wymiany źródeł niskiej emisji w obiektach wykorzystujących kotły na paliwa stałe, - Zapobieganie i ograniczanie emisji zanieczyszczeń do powietrza z urządzeń grzewczych w budynkach użyteczności publicznej - wymiana źródeł ciepła wykorzystujących spalanie węglowodorów na nieemisyjne oraz ciepło systemowe transformowane w kierunku źródeł nieemisyjnych, - Wsparcie dla ograniczania emisji w przedsiębiorstwach, - Wsparcie finansowe do realizacji tzw. uchwał antysmogowych, - Wsparcie dla rozwoju niskoemisyjnego i zeroemisyjnego transportu publicznego – dążenie do zasilenia środków transportu energią pochodzącą z OZE (w tym wykorzystania wodoru), - Wsparcie dla rozwoju indywidualnej mobilności zeroemisyjnej w ruchu codziennym i jej integracji z efektywnym energetycznie transportem publicznym, - Wsparcie finansowe dla rozwoju elektromobilności w jednostkach samorządu terytorialnego. Cel operacyjny 3. Wysoka efektywność energetyczna - Wspieranie poprawy efektywności energetycznej w procesie: wytwarzania, przesyłu, dystrybucji i końcowego zużycia energii, - Poprawa efektywności energetycznej budynków, w tym budynków użyteczności publicznej, obejmująca wszystkie elementy i systemy służące ograniczeniu zapotrzebowania na energię, w szczególności termomodernizację, Realizacja projektów w obszarach wymagających wsparcia dla wzmocnienia środowiskowego efektu Strategii- Rozważenie realizacji projektów (zwłaszcza działań inwestycyjnych) w pierwszej kolejności w obszarach o stwierdzonym występowaniu zanieczyszczenia powietrza zgodnie z ocenami jakości powietrza wykonywanymi przez GIOŚ1 . 1 https://powietrze.gios.gov.pl/pjp/content/measuring_air_assessment_rating_info
6 Lp. Obszar Strategii objęty rekomendacją Rekomendacje - Wspieranie zwiększania efektywności energetycznej w przedsiębiorstwach, wspieranie inwestycji ograniczających negatywny wpływ procesów produkcyjnych a także działalności transportowej na klimat i środowisko oraz zużycie energii (ekoinnowacje – oszczędność zasobów w procesie produkcji, „czysta” produkcja, efektywność energetyczna procesów produkcyjnych, w tym wykorzystanie ciepła odpadowego, optymalizacja podróży, modernizacja floty transportowej i inne), - Wsparcie poprawy efektywności energetycznej w zakresie transportu, obejmujące propagowanie wykorzystania energooszczędnych pojazdów samochodowych nisko- i zeroemisyjnych, transportu zeroemisyjnego (ruchu pieszego, rowerowego i w oparciu o UTO) oraz transportu zbiorowego, a także optymalizacji organizacji systemu transportu publicznego, - Wsparcie poprawy efektywności energetycznej w zakresie sektora wodno-ściekowego oraz odpadowego, poprzez wykorzystanie inteligentnych technologii i procesów zmniejszających zużycie energii oraz procesów umożliwiających produkcję energii. Cel operacyjny 4. Wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii i technologii magazynowania energii - Wsparcie dla wymiany źródeł ciepła wykorzystujących węglowodory, na odnawialne źródła energii lub przyłączenia do zbiorczych systemów zasilania zasilanych ze źródeł nieemisyjnych, - Pobudzanie rozwoju energetyki rozproszonej poprzez wykorzystanie potencjału obszaru województwa do rozwoju OZE, w tym: energetyki wiatrowej, słonecznej, wodnej, a także geotermii płytkiej i głębokiej oraz biogazu, - Wsparcie dla rozwoju i zastosowania technologii do magazynowania energii, w tym wykorzystania infrastruktury górniczej funkcjonujących i zlikwidowanych kopalń. 2. Projekt Strategii Energetycznej Dolnego Śląska- kierunki wsparcia sektora energetycznego Rekomenduje się prowadzenie monitorowania Strategii z zastosowaniem wskaźników pozyskiwanych z Państwowego Monitoringu Środowiska, w celu monitoringu skutków realizacji Strategii pod kątem wpływu na stan środowiska, w zakresie następujących komponentów: klimat i powietrze, wody powierzchniowe, wody podziemne, różnorodność biologiczna oraz obszary chronione.
7 Lp. Obszar Strategii objęty rekomendacją Rekomendacje Proponowane wskaźniki, zostały przedstawione w rozdziale 3 Prognozy. 3. Projekt Strategii Energetycznej Dolnego Śląska- kierunki wsparcia sektora energetycznego Przy ustalaniu kryteriów wyboru projektów istotne jest, aby promować rozwiązania proekologiczne, umożliwiające ograniczenie wykorzystania zasobów, zwłaszcza zasobów nieodnawialnych. 4. Projekt Strategii Energetycznej Dolnego Śląska- kierunki wsparcia sektora energetycznego Przy ustalaniu kryteriów wyboru projektów proponuje się promowanie zadań uwzględniających dodatkowe rozwiązania prośrodowiskowe, wpływające pozytywnie na środowisko w szerszym aspekcie aniżeli wynikającym z wymagań określonych w Strategii (wartość dodana oferowana przez wnioskującego).
Powyższe rekomendacje w miarę możliwości zostaną uwzględnione w ostatecznej wersji „Strategii Energetycznej Dolnego Śląska- kierunki wsparcia sektora energetycznego”. W Prognozie odniesiono się również do aspektu rozwiązań alternatywnych. Jednakże stopień szczegółowości omawianego projektu Strategii, ze względu na jego planistyczny charakter jest dość niski, określający cele operacyjne i kierunki działań. Brak jest wobec tego możliwości i zasadności szczegółowego analizowania możliwych rozwiązań alternatywnych. Natomiast podkreślono w dokumencie aspekty, na które trzeba zwrócić uwagę na etapie planowania, wyboru opcji realizacji działań, ich lokalizacji oraz sposobu funkcjonowania, tj.: aktualny stan środowiska naturalnego, określone dla poszczególnych komponentów cele, obowiązujące ograniczenia ze względu na ochronę poszczególnych komponentów środowiska, potrzebę minimalizowania negatywnych oddziaływań na każdym etapie realizacji zaplanowanych przedsięwzięć. 3. OPINIE WŁAŚCIWYCH ORGANÓW Prognoza oddziaływania na środowisko wraz z projektem „Strategii Energetycznej Dolnego Śląska - kierunki wsparcia sektora energetycznego” została przedłożona Regionalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska we Wrocławiu oraz Dolnośląskiemu Państwowemu Wojewódzkiemu Inspektorowi Sanitarnemu we Wrocławiu, w celu uzyskania opinii, zapewniając jednocześnie wypełnienie zobowiązań art. 54 ust. 1. ustawy OOŚ. W dniu 11 sierpnia 2022 r. Dolnośląski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny we Wrocławiu, przekazał pozytywną opinię do projektu Strategii Energetycznej Dolnego Śląska wraz z prognozą oddziaływania na środowisko. Zgodnie z pismem DPWIS znak ZNS.9022.4.70.2022.MŚ realizacja kierunków Strategii przyczyni się do poprawy stanu zdrowia oraz warunków życia ludzi poprzez ograniczenie zanieczyszczenia środowiska. W dniu 31 sierpnia 2022 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska we Wrocławiu, pismem znak WSI.410.358.2022.KM, przekazał opinię do projektu Strategii Energetycznej Dolnego Śląska wraz z prognozą oddziaływania na środowisko. Zgodnie z pismem RDOŚ we Wrocławiu, realizacja kierunków działań uwzględnionych w Strategii, przy wyborze właściwej lokalizacji i technologii oraz zachowaniu wymogów ochrony środowiska wynikających z przepisów odrębnych, a także przy uwzględnieniu działań mających na celu zapobieganie i ograniczanie negatywnych oddziaływań, nie powinna znacząco negatywnie wpłynąć na środowisko, w tym na środowisko przyrodnicze. Do przedłożonej dokumentacji zalecono uzupełnienie poprzez naniesienie na części map granic obszarów chronionych.
9 4. ZGŁOSZONE UWAGI I WNIOSKI Uwagi i wnioski do Prognozy oraz projektu Strategii Energetycznej Dolnego Śląska można było składać w okresie od 20 lipca 2022 r. do 17 września 2022 r., w następujący sposób: • na piśmie na adres: Instytut Rozwoju Terytorialnego, ul. Dawida 1A, 50 - 527 Wrocław, • ustnie do protokołu w siedzibie Instytutu Rozwoju Terytorialnego, • pocztą elektroniczną na adres energia-dolnyslask@irt.wroc.pl z dopiskiem w tytule wiadomości „Strategia Energetyczna Dolnego Śląska - uwagi SOOS”. Informacja na temat terminu konsultacji została opublikowana na stronie internetowej: www.irt.wroc.pl W trakcie przeprowadzonych konsultacji społecznych Prognozy wraz z projektem Strategii Energetycznej Dolnego Śląska, wniesiono do Prognozy 1 uwagę, która została uwzględniona. Do projektu Strategii wniesiono 116 uwag, które rozpatrzono poprzez uwzględnienie 77 uwag, częściowe uwzględnienie 19 uwag oraz odrzucenie 20. Nieuwzględnienie części uwag zostało szczegółowo wyjaśnione. Wszystkie uwagi wraz ze sposobem ich rozpatrzenia przedstawiono w załączniku nr 1 do niniejszego podsumowania. 5. WYNIKI POSTĘPOWANIA DOTYCZĄCEGO TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Analizy przeprowadzone w ramach Prognozy oddziaływania na środowisko projektu Strategii nie wykazały możliwości wystąpienia oddziaływań o zasięgu transgranicznym. Dlatego nie wskazano potrzeby przeprowadzenia postępowania w sprawie transgranicznych oddziaływań. Należy zaznaczyć, iż nie zwalnia to inwestorów z konieczności dokonania indywidualnej oceny oddziaływania pojedynczego projektu na poszczególne komponenty środowiska, która powinna zostać wykonana w ramach procedury związanej z pozyskaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. 6. PROPOZYCJA METOD I CZĘSTOTLIWOŚCI PRZEPROWADZENIA MONITORINGU SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ Monitoring skutków realizacji postanowień przyjętego dokumentu w zakresie oddziaływania na środowisko zobowiązany jest prowadzić organ opracowujący projekt. Mając na uwadze powyższe zapisy, w ramach Prognozy zaproponowano wskaźniki monitorujące skutki realizacji projektu Strategii pod kątem wpływu na stan środowiska, co pozwoli na zbadanie efektów środowiskowych podjętych w ramach dokumentu kierunków wsparcia. Zaproponowano wskaźniki odnoszące się do poszczególnych komponentów środowiska, na które analizowany dokument może w największym stopniu oddziaływać, tj.: klimat i powietrze, wody powierzchniowe, wody podziemne, różnorodność biologiczna oraz obszary chronione. Jednocześnie wskazuje się, że zaproponowane wskaźniki mogą ulec
10 zmianie/ modyfikacji w przypadku wystąpienia konieczności dopasowania wskaźników do zaistniałej sytuacji, podyktowanej np. dostępnością danych monitoringowych. Tabela 2. Proponowane wskaźniki monitorowania skutków realizacji projektu Strategii w zakresie stanu środowiska Wskaźnik Jednostka miary Stan wyjściowy Częstotliwość monitorowania Pożądana zmiana Średnioroczne stężenie pyłu PM2,5 w badanych strefach (dla wskaźnika ochrona zdrowia) µg/m3 wartość wskaźnika w roku wejścia strategii w życie w połowie realizacji strategii oraz po jej zakończeniu ↓ Średnioroczne stężenie pyłu PM10 w badanych strefach (dla wskaźnika ochrona zdrowia) µg/m3 wartość wskaźnika w roku wejścia strategii w życie w połowie realizacji strategii oraz po jej zakończeniu ↓ Średnioroczne stężenie benzo(a)pirenu w pyle PM10 w badanych strefach (dla wskaźnika ochrona zdrowia) ng/m3 wartość wskaźnika w roku wejścia strategii w życie w połowie realizacji strategii oraz po jej zakończeniu ↓ Wskaźnik średniego narażenia na pył PM2,5 w miastach Polski µg/m3 wartość wskaźnika w roku wejścia strategii w życie w połowie realizacji strategii oraz po jej zakończeniu ↓ Dobry stan monitorowanych jcwp % wartość wskaźnika w roku wejścia strategii w życie w połowie realizacji strategii oraz po jej zakończeniu ↑ Dobry stan monitorowanych jcwpd % wartość wskaźnika w roku wejścia strategii w życie w połowie realizacji strategii oraz po jej zakończeniu ↑ Właściwy (FV) stan siedlisk przyrodniczych % wartość wskaźnika w roku wejścia strategii w życie po zakończeniu realizacji strategii ↑ Właściwy (FV) stan gatunków roślin % wartość wskaźnika w roku wejścia strategii w życie po zakończeniu realizacji strategii ↑ Właściwy (FV) stan gatunków zwierząt % wartość wskaźnika w roku wejścia strategii w życie po zakończeniu realizacji strategii ↑ źródło: opracowanie własne Monitoring stanu środowiska w zakresie wód powierzchniowych, stanu siedlisk przyrodniczych oraz gatunków flory i fauny, a także monitoring powietrza jest prowadzony w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska przez GIOŚ. Realizowany jest on zgodnie ze Strategicznym Programem Państwowego Monitoringu Środowiska na lata 2020 – 2025. Monitoring i ocena stanu wód podziemnych wykonywane są przez Państwową służbę hydrogeologiczną, którą pełni Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy (PIG-PIB), na podstawie Programu monitoringu wód podziemnych. Monitoring poszczególnych komponentów środowiska w ramach PMŚ prowadzony jest z różną częstotliwością. Nie wszystkie wskaźniki poddawane są corocznej ocenie. Monitoring w odniesieniu do siedlisk przyrodniczych oraz gatunków flory i fauny powinien być prowadzony nie rzadziej niż raz na 6
11 lat. Mając na uwadze powyższe, zaleca się przeprowadzenie monitoringu skutków realizacji Strategii w połowie jej realizacji oraz po jej zakończeniu. W odniesieniu do różnorodności biologicznej, zaleca się monitoring po zakończeniu realizacji Strategii. 7. SPIS ZAŁĄCZNIKÓW Załącznik nr 1 – Uwagi i wnioski zgłoszone do projektu „Strategii Energetycznej Dolnego Śląska- kierunki wsparcia sektora energetycznego” i sporządzonej dla tego dokumentu Prognozy oddziaływania na środowisko; Załącznik nr 2 – Opinia DPWIS; Załącznik nr 3 – Opinia RDOŚ.
1 Załącznik 1 do Podsumowania. Uwagi i wnioski zgłoszone do projektu „Strategii Energetycznej Dolnego Śląska- kierunki wsparcia sektora energetycznego” i sporządzonej dla tego dokumentu Prognozy oddziaływania na środowisko L.p. Rozdział Strona Obecny zapis Treść uwagi/Propozycja zmiany Uzasadnienie zmiany Sposób rozpatrzenia Uzasadnienie KOGENERACJA S.A. - STANISŁAW BŁACH 1. Synteza diagnozy 5 Zatrzymanie wzrostu temperatury na poziomie 1,5°C jest możliwe dzięki zdecydowanemu zmniejszeniu emisji do 2030r. i wiąże się z wykorzystaniem technologii i praktyk: elektryfikacji, użycia wodoru, zrównoważonych surowców bazujących na biomasie, substytucji produktów oraz wychwytu dwutlenku węgla, jego wykorzystania i składowania. Proponujemy dodać technikę jądrową Technologia bez emisyjna CO2 uwzględniona 2. Konieczne jest wzmocnienie wielopoziomowego systemu rządów, Konieczne jest wzmocnienie wielopoziomowego systemu zarządzania rządów, uwzględniona 3. Synteza diagnozy 7 Wynika to przede wszystkim z wysokich cen uprawnień do emisji CO2 braku wcześniejszych inwestycji w nowoczesne, niskoemisyjne źródła energii Wynika to przede wszystkim z wysokich cen uprawnień do emisji CO2 , cen i dostępności paliw oraz braku wcześniejszych inwestycji w nowoczesne, niskoemisyjne źródła energii uwzględniona 4. Synteza diagnozy 8 Działania jednostek samorządu terytorialnego powinny skupiać się na wspieraniu preferowanych systemów transportu (zbiorowy, pieszy, rowerowy) względem systemów nieefektywnych środowiskowo (samochodowy) Działania jednostek samorządu terytorialnego powinny skupiać się na wspieraniu preferowanych systemów transportu (zbiorowy, pieszy, rowerowy, samochody elektryczne) względem systemów nieefektywnych środowiskowo (samochodowy spalinowe) częściowo uwzględniona Preferowanymi systemami transportowymi w działaniach jednostek samorządów terytorialnych są systemy, które ograniczają natężenie indywidualnego ruchu samochodowego. 5. Synteza diagnozy 10 Rozwój geotermii może mieć istotne znaczenie dla całego sektora ciepłowniczego na Dolnym Śląsku i Rozwój geotermii może mieć istotne znaczenie dla całego systemów ciepłowniczych wielu obszarów Dolnego Śląska uwzględniona 6. MISJA SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO 14 Zapewnia spójność polityki województwa dolnośląskiego z celami wyznaczonymi przez Unię Europejską. Zapewnia spójność polityki województwa dolnośląskiego z celami i politykami krajowymi, wynikającymi z polityk Unii Europejskiej. Pominięcie poziomu polityk i celów krajowych nie wydaje się zasadne. uwzględniona 7. WIZJA FUNKCJONOWANIA ENERGETYKI W REGIONIE 14 […] potencjału rozwoju odnawialnych źródeł energii w województwie dolnośląskim – wiatr, słońce, woda, biogaz) poszczególnych obszarów województwa …potencjału rozwoju odnawialnych źródeł energii w województwie dolnośląskim – wiatr, słońce, woda, biogaz, biomasa spełniająca kryteria zrównoważonego rozwoju) poszczególnych obszarów województwa W drugim akapicie Syntezy diagnozy jest zapis: Zatrzymanie wzrostu temperatury na poziomie 1,5°C jest możliwe dzięki zdecydowanemu zmniejszeniu emisji do 2030r. i wiąże się z wykorzystaniem technologii i praktyk: elektryfikacji, użycia wodoru, zrównoważonych surowców bazujących na biomasie. częściowo uwzględniona Proponowany zapis dotyczy opisu rysunków zawartych w projekcie dokumentu. Odniesienie do potencjału biomasy znajduje się w rozdziale dot. celu operacyjnego 4. (Wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii i technologii jej magazynowania). 8. Kierunki działań do 2030 r. 16 Transformacja w obszarze energetyki wymagać będzie działań z uwzględnieniem regionalnej polityki rozwoju przede wszystkim w obszarze wpływu na: • ochronę przyrody w szczególności zachowanie różnorodności biologicznej (unikanie degradacji terenów, zalesianie, zrównoważone gospodarowanie gruntami i planowanie), • gospodarowanie przestrzenią […] Transformacja w obszarze energetyki wymagać będzie działań z uwzględnieniem regionalnej polityki rozwoju przede wszystkim w obszarze wpływu na: • bezpieczeństwo energetyczne • ochronę przyrody w szczególności zachowanie różnorodności biologicznej (unikanie degradacji terenów, zalesianie, zrównoważone gospodarowanie gruntami i planowanie), • gospodarowanie przestrzenią […] uwzględniona
2 L.p. Rozdział Strona Obecny zapis Treść uwagi/Propozycja zmiany Uzasadnienie zmiany Sposób rozpatrzenia Uzasadnienie 9. Kierunki działań w ramach celu operacyjnego 1. POPRAWA JAKOŚCI POWIETRZA: 19 • wsparcie dla zastąpienia paliw kopalnych wykorzystywanych w ciepłownictwie systemowymi źródłami nieemisyjnymi • zapobieganie i ograniczanie emisji zanieczyszczeń do powietrza z urządzeń grzewczych w budynkach użyteczności publicznej - wymiana źródeł ciepła wykorzystujących spalanie węglowodorów na nieemisyjne; • wsparcie dla zastąpienia paliw kopalnych wykorzystywanych w ciepłownictwie systemowym źródłami nieemisyjnymi • zapobieganie i ograniczanie emisji zanieczyszczeń do powietrza z urządzeń grzewczych w budynkach użyteczności publicznej - wymiana źródeł ciepła wykorzystujących spalanie węglowodorów na nieemisyjne oraz ciepło systemowe; uwzględniona 10. Cel operacyjny 4 25 Należy dążyć do całkowitego wyeliminowania spalania biomasy jako elementu OZE. Należy dążyć do całkowitego wyeliminowania spalania biomasy nie spełniającej kryterium zrównoważonego rozwoju jako elementu OZE. uwzględniona 11. Kierunki działań w ramach celu operacyjnego 6. BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE 42 • wspieranie, także instrumentami planowania przestrzennego, różnorodności zdolności wytwórczych energii w regionie (dywersyfikacja źródeł energii); • wsparcie podnoszenia zdolności magazynowania energii w • regionie, w tym elektrowni szczytowo-pompowych; • wspieranie dywersyfikacji kierunków dostaw energii a także wspieranie tworzenia nowych międzynarodowych połączeń energetycznych Dodać czwartą kropkę: • wsparcie rozwoju małej energetyki jądrowej uwzględniona 12. Działania rekomendowane dla administracji centralnej w ramach celu 3.: 46 • zmniejszanie barier prawnych, zapewnienie pomocy technicznej, bezpośrednich dotacji i programów kredytowych na działania związane z poprawą efektywności energetycznej, • realizacja „Długoterminowej strategii renowacji budynków. Wspieranie renowacji krajowego zasobu budowlanego”, której […] Dodać kropkę: • wspieranie rozwoju wysokosprawnej kogeneracji i ciepła systemowego uwzględniona URZĄD MIEJSKI SIECHNICE 13. Kierunki działań w ramach celu operacyjnego 2. ROZWÓJ BADAŃ I INNOWACJI 21 dodanie kolejnego punktora • dążenie do wykorzystania w pracach badawczych istniejącej infrastruktury przemysłowej oraz budowa nowych zintegrowanych instalacji półprzemysłowych do celów badawczych, • wspieranie współpracy przedsiębiorstw energetycznych oraz uczelni wyższych o profilu technicznym w celu wypracowania nowych energooszczędnych technologii w tym w Wsparcie współpracy sektora energetycznego oraz uczelni wyższych będzie stanowiło poważna wartość dodaną dla realizacji zapisów Strategii Energetycznej Dolnego Śląska uwzględniona
3 L.p. Rozdział Strona Obecny zapis Treść uwagi/Propozycja zmiany Uzasadnienie zmiany Sposób rozpatrzenia Uzasadnienie szczególności realizujących zapisy Strategii wodorowej UE, 14. Kierunki działań w ramach celu operacyjnego 3. WYSOKA EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA 24 dodanie kolejnego punktora • wspieranie tworzenia i funkcjonowania klastrów energii opartych na wydzielonych, lokalnych sieciach dystrybucyjnych, rekomendowanie lokalizowania inwestycji w obszarach klastrowych. Ograniczanie strat przesyłu, kosztów inwestycyjnych związanych z budową infrastruktury sieciowej poprzez budowę lokalnych, rozproszonych źródeł energii i powiązanie ich z lokalną autokonsumpcją, co skutkuje zmniejszeniem wolumenu energii i mocy pobieranej przez Klaster z Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. uwzględniona 15. CEL OPERACYJNY 5. ENERGETYKA OBYWATELSKA 41 dodać po ostatnim zdaniu pierwszego akapitu Szczególną rolę powinny odgrywać tzw. energetyczne klastry sieciowe, których działanie opiera się na wydzielonych, niewielkich sieciach elektroenergetycznych, w ramach których funkcjonują uczestnicy klastra, tj. wytwórcy i odbiorcy energii przyłączeni do tej samej sieci dystrybucyjnej. Realne odciążenie Krajowych Sieci Elektroenergetycznej da takie funkcjonowanie Klastra energii, które polegać będzie na rozproszonej generacji energii elektrycznej i jednocześnie jej zużyciu jak najbliżej miejsca wytwarzania. Taki model determinuje preferowanie Klastrów energii działających w niewielkich wydzielonych sieciach elektroenergetycznych. Tak zorganizowane Klastry energii nazywane są klastrami sieciowymi. uwzględniona 16. CEL OPERACYJNY 5. ENERGETYKA OBYWATELSKA 41 rozszerzeni e ostatniego zdania 2 akapitu Zdiagnozowane ograniczenia w rozwoju klastrów energii dotyczą aktualnie zagadnień formalno-prawnych, finansowych i technicznych (sieciowych) związanych z ograniczeniem możliwości przyłączania nowych jednostek wytwórczych. Postuluje się popularyzowanie idei wydzielania niewielkich, zamkniętych obszarów dystrybucyjnych (wydzielonych sieci dystrybucyjnych) w celu umożliwienia funkcjonowania sieciowych klastrów energii, docelowo z możliwością przekształcenia ich w mikrosieci z możliwością ich pracy w trybie wyspowym (z czasowym odłączeniem od Krajowej Sieci Elektroenergetycznej). Uzupełniono zakres w jakim należy usunąć występujące obecnie ograniczenia. częściowo uwzględniona Uwzględniono katalog ograniczeń rozwoju klastrów. Poparto postulat promowania rozwoju sieci dystrybucyjnych. Nie jest natomiast uzasadnione wydzielanie zamkniętych obszarów dystrybucji i celowego czasowego odłączania klastrów od KSE. Dzięki sieciowaniu funkcjonowanie KSE zyska na elastyczności i bezpieczeństwie dostaw energii. 17. Kierunki działań w ramach celu operacyjnego 5. ENERGETYKA OBYWATELSKA, W TYM PROSUMENCIE, KLASTRY I SPÓŁDZIELNIE ENERGETYCZNE 42 3 punktor od góry- rozszerzeni e „przygotowanie i uruchomienie narzędzi dofinansowujących realizację inwestycji, które obejmą refundacje oraz umożliwią otrzymanie gratyfikacji lub ulg” przygotowanie i uruchomienie narzędzi dofinansowujących realizację inwestycji w zakresie budowy źródeł OZE i rozproszonych jednostek źródeł kogeneracyjnych i przebudowę/ dostosowanie sieci dystrybucyjnych celem umożliwienia przyłączenia tych źródeł do sieci, […] Pominięcie w narzędziach dofinansowania adaptacji sieci dystrybucyjnych do odmiennych od dotychczasowych wymogów dla energetyki rozproszonej, wyklucza możliwość skutecznej realizacji postulatu ograniczania poboru energii i mocy z Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. uwzględniona
4 L.p. Rozdział Strona Obecny zapis Treść uwagi/Propozycja zmiany Uzasadnienie zmiany Sposób rozpatrzenia Uzasadnienie 18. Kierunki działań w ramach celu operacyjnego 5. ENERGETYKA OBYWATELSKA, W TYM PROSUMENCIE, KLASTRY I SPÓŁDZIELNIE ENERGETYCZNE 42 5 punktor od góry - rozszerzeni e utworzenie dolnośląskiej izby gospodarczej klastrów energii lub utworzenie Dolnośląskiego Oddziału Krajowej Izby Klastrów Energii, mającego na celu wymianę doświadczeń oraz wiedzy i wzmocnienia współpracy pomiędzy klastrami, jako ciała doradczego dla samorządu województwa dolnośląskiego; Wieloletnie doświadczenie KIKE w realizacji projektów klastrowych i energetyki rozproszonej oraz opiniowaniu aktów prawnych w powyższym zakresie. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż aktywnymi członkami KIKE są osoby/podmioty działające na terenie Dolnego Śląska. uwzględniona 19. CEL OPERACYJNY 6. BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE, Kierunki działań w ramach celu operacyjnego 6. BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE 42 dodać kolejny punktor • prowadzenie działań mających na celu stworzenie prawnych rozwiązań premiujących uczestników klastrów energii z rozgraniczeniem na Klastry sieciowe i wirtualne, promujące te rozwiązania, które ograniczają wymianę energii i mocy z Krajowym Systemem Energetycznym. Brak obowiązujących regulacji w tym zakresie. częściowo uwzględniona Stworzenie ram finansowych i prawnych w zakresie funkcjonowania energetyki obywatelskiej (obejmującej również klastry energii) zostanie ujęte w działaniach rekomendowanych dla administracji centralnej w ramach celu 5. (Energetyka obywatelska) Nie jest uzasadnione wydzielanie zamkniętych obszarów dystrybucji i ograniczanie wymiany energii z KSE. Dzięki sieciowaniu funkcjonowanie KSE zyska na elastyczności i bezpieczeństwie dostaw energii. 20. REKOMENDACJE I POSTULATY SKIEROWANE DO RZĄDU RP 46 działania rekomend owane dla administra cji centralnej w ramach celu 4.Rozszerz yć punktor. Działania rekomendowane dla celu 4: wsparcie dla autonomizacji energetycznej regionów, w tym poprzez stworzenie preferencji dla „energetycznych klastrów sieciowych”. Energetyczne klastry sieciowe są wyjściowym, i na chwile obecną, najbardziej efektywnym sposobem osiągania w dłuższym horyzoncie czasowym autonomizacji energetycznej regionu. częściowo uwzględniona Autonomizacja energetyczna regionów rozumiana jako zdolność do samobilansowania jest jednym z działań rekomendowanych w strategii energetycznej woj. dolnośląskiego. Uzyskanie samobilansowania będzie możliwe także dzięki upowszechnieniu rozwiązań promowanych na poziomie klastrów energii. SE nie formułuje jednak preferencji dla typów klastrów uznając, iż wszystkie klastry w zakresie swej działalności mogą rozwijać zarówno siły wytwórcze energii jak i możliwości dystrybucyjne związane z rozwojem sieci. 21. REKOMENDACJE I POSTULATY SKIEROWANE DO RZĄDU RP 46 działania rekomend owane dla administra cji centralnej w ramach celu 5. Dodać punktor. Działania rekomendowane dla celu 5: Stworzenie spójnych norm prawnych opisujących i regulujących system podziału benefitów dla uczestników Klastrów energii. Brak obowiązujących regulacji w tym zakresie. uwzględniona 22. REKOMENDACJE I POSTULATY SKIEROWANE DO SAMORZADÓW LOKALNYCH 47 rozszerzeni e 4 punktora do góry Opracowanie gminnych długoterminowych strategii renowacji budynków, opartych na wytycznych wynikających z Długoterminowej strategii renowacji budynków, które stanowiłyby podstawę do aktualizacji i integracji: planów gospodarki niskoemisyjnej i w ramach tego przypisanie istotnej roli rozproszonej generacji opartej o małe jednostki wytwórcze kogeneracyjne lub trigeneracyjne zasilane gazem ziemnym, przystosowane do współspalania mieszaniny gazu ziemnego lub biometanu z wodorem (Hydrogen Ready), założeń do planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa Istotnym elementem gminnych długoterminowych strategii w zakresie zaopatrzenia w nośniki energii winny być zapisy preferujące wykorzystanie rozporoszonej generacji w oparciu o małe, kogeneracyjne jednostki wytwórcze. Postuluje się również zapisanie w strategii sukcesywnego dostosowania sieci gazu ziemnego do przesyłu mieszaniny gazu ziemnego i wodoru celem wykorzystania paliwa wodorowego dla obniżenia emisyjności. częściowo uwzględniona Zapis wynika z Długoterminowej strategii renowacji budynków i odnosi się do integracji gminnych opracowań dot. planowania energetycznego. Dostosowanie funkcjonujących sieci do nowych rozwiązań (w tym przesyłania mieszaniny gazu ziemnego i wodoru) zostało ujęte w zapisach dotyczących zwiększania elastyczności systemu.
5 L.p. Rozdział Strona Obecny zapis Treść uwagi/Propozycja zmiany Uzasadnienie zmiany Sposób rozpatrzenia Uzasadnienie gazowe (budowa i dostosowanie istniejących sieci gazu ziemnego do przesyłu mieszaniny gazu ziemnego i wodoru - Hydrogen Ready) oraz lokalnych opracowań i decyzji planistycznych. KLASTER ENERGETYCZNY SIECHNICE 23. Kierunki działań w ramach celu operacyjnego 3. WYSOKA EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA 24 dodanie kolejnego punktora • wspieranie tworzenia i funkcjonowania klastrów energii opartych na wydzielonych, lokalnych sieciach dystrybucyjnych, rekomendowanie lokalizowania inwestycji w obszarach klastrowych. Ograniczanie strat przesyłu, kosztów inwestycyjnych związanych z budową infrastruktury sieciowej poprzez budowę lokalnych, rozproszonych źródeł energii i powiązanie ich z lokalną autokonsumpcją, co skutkuje zmniejszeniem wolumenu energii i mocy pobieranej przez Klaster z Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. uwzględniona 24. CEL OPERACYJNY 5. ENERGETYKA OBYWATELSKA 41 dodać po ostatnim zdaniu pierwszego akapitu Szczególną rolę powinny odgrywać tzw. energetyczne klastry sieciowe, których działanie opiera się na wydzielonych, niewielkich sieciach elektroenergetycznych, w ramach których funkcjonują uczestnicy klastra, tj. wytwórcy i odbiorcy energii przyłączeni do tej samej sieci dystrybucyjnej. Realne odciążenie Krajowych Sieci Elektroenergetycznej da takie funkcjonowanie Klastra energii, które polegać będzie na rozproszonej generacji energii elektrycznej i jednocześnie jej zużyciu jak najbliżej miejsca wytwarzania. Taki model determinuje preferowanie Klastrów energii działających w niewielkich wydzielonych sieciach elektroenergetycznych. Tak zorganizowane Klastry energii nazywane są klastrami sieciowymi. uwzględniona 25. CEL OPERACYJNY 5. ENERGETYKA OBYWATELSKA 41 rozszerzeni e ostatniego zdania 2 akapitu Zdiagnozowane ograniczenia w rozwoju klastrów energii dotyczą aktualnie zagadnień formalno-prawnych, finansowych i technicznych (sieciowych) związanych z ograniczeniem możliwości przyłączania nowych jednostek wytwórczych. Postuluje się popularyzowanie idei wydzielania niewielkich, zamkniętych obszarów dystrybucyjnych (wydzielonych sieci dystrybucyjnych) w celu umożliwienia funkcjonowania sieciowych klastrów energii, docelowo z możliwością przekształcenia ich w mikrosieci z możliwością ich pracy w trybie wyspowym (z czasowym odłączeniem od Krajowej Sieci Elektroenergetycznej). Uzupełniono zakres w jakim należy usunąć występujące obecnie ograniczenia. częściowo uwzględniona Uwzględniono katalog ograniczeń rozwoju klastrów. Poparto postulat promowania rozwoju sieci dystrybucyjnych. Nie jest natomiast uzasadnione wydzielanie zamkniętych obszarów dystrybucji i celowego czasowego odłączania klastrów od KSE. Dzięki sieciowaniu funkcjonowanie KSE zyska na elastyczności i bezpieczeństwie dostaw energii. 26. Kierunki działań w ramach celu operacyjnego 5. ENERGETYKA OBYWATELSKA, W TYM PROSUMENCIE, KLASTRYI SPÓŁDZIELNIE ENERGETYCZNE 42 3 punktor od góry- rozszerzeni e „przygotowanie i uruchomienie narzędzi dofinansowujących realizację inwestycji, które obejmą refundacje oraz umożliwią otrzymanie gratyfikacji lub ulg" przygotowanie i uruchomienie narzędzi dofinansowujących realizację inwestycji w zakresie budowy źródeł OZE i rozproszonych jednostek źródeł kogeneracyjnych i przebudowę/ dostosowanie sieci dystrybucyjnych celem umożliwienia przyłączenia tych źródeł do sieci, Pominięcie w narzędziach dofinansowania adaptacji sieci dystrybucyjnych do odmiennych od dotychczasowych wymogów dla energetyki rozproszonej, wyklucza możliwość skutecznej realizacji postulatu ograniczania poboru energii i mocy z Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. uwzględniona
6 L.p. Rozdział Strona Obecny zapis Treść uwagi/Propozycja zmiany Uzasadnienie zmiany Sposób rozpatrzenia Uzasadnienie 27. Kierunki działań w ramach celu operacyjnego 5. ENERGETYKA OBYWATELSKA, W TYM PROSUMENCIE, KLASTRY I SPÓŁDZIELNIE ENERGETYCZNE 42 5 punktor od góry - rozszerzeni e utworzenie dolnośląskiej izby gospodarczej klastrów energii lub utworzenie Dolnośląskiego Oddziału Krajowej Izby Klastrów Energii, mającego na celu wymianę doświadczeń oraz wiedzy i wzmocnienia współpracy pomiędzy klastrami, jako ciała doradczego dla samorządu województwa dolnośląskiego; Wieloletnie doświadczenie KIKE w realizacji projektów klastrowych i energetyki rozproszonej oraz opiniowaniu aktów prawnych w powyższym zakresie. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż aktywnymi członkami KIKE są osoby/podmioty działające na terenie Dolnego Śląska. uwzględniona 28. CEL OPERACYJNY 6. BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE, Kierunki działań w ramach celu operacyjnego 6. BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE 42 dodać kolejny punktor • prowadzenie działań mających na celu stworzenie prawnych rozwiązań premiujących uczestników klastrów energii z rozgraniczeniem na Klastry sieciowe i wirtualne, promujące te rozwiązania, które ograniczają wymianę energii i mocy z Krajowym Systemem Energetycznym. Brak obowiązujących regulacji w tym zakresie. częściowo uwzględniona Stworzenie ram finansowych i prawnych w zakresie funkcjonowania energetyki obywatelskiej (obejmującej również klastry energii) zostanie ujęte w działaniach rekomendowanych dla administracji centralnej w ramach celu 5. (Energetyka obywatelska) Nie jest uzasadnione wydzielanie zamkniętych obszarów dystrybucji i ograniczanie wymiany energii z KSE. Dzięki sieciowaniu funkcjonowanie KSE zyska na elastyczności i bezpieczeństwie dostaw energii. 29. REKOMENDACJE I POSTULATY SKIEROWANE DO RZĄDU RP 46 działania rekomend owane dla administra cji centralnej w ramach celu 4.Rozszerz yć punktor. Działania rekomendowane dla celu 4: wsparcie dla autonomizacji energetycznej regionów, w tym poprzez stworzenie preferencji dla „energetycznych klastrów sieciowych". Energetyczne klastry sieciowe są wyjściowym, i na chwile obecną, najbardziej efektywnym sposobem osiągania w dłuższym horyzoncie czasowym autonomizacji energetycznej regionu. częściowo uwzględniona Autonomizacja energetyczna regionów rozumiana jako zdolność do samobilansowania jest jednym z działań rekomendowanych w strategii energetycznej woj. dolnośląskiego. Uzyskanie samobilansowania będzie możliwe także dzięki upowszechnieniu rozwiązań promowanych na poziomie klastrów energii. SE nie formułuje jednak preferencji dla typów klastrów uznając, iż wszystkie klastry w zakresie swej działalności mogą rozwijać zarówno siły wytwórcze energii jak i możliwości dystrybucyjne związane z rozwojem sieci. 30. REKOMENDACJE I POSTULATY SKIEROWANE DO RZĄDU RP 46 działania rekomend owane dla administra cji centralnej w ramach celu 5. Dodać punktor. Działania rekomendowane dla celu 5: Stworzenie spójnych norm prawnych opisujących i regulujących system podziału benefitów dla uczestników Klastrów energii. Brak obowiązujących regulacji w tym zakresie. uwzględniona 31. REKOMENDACJE I POSTULATY SKIEROWANE DO SAMORZADÓW LOKALNYCH 47 rozszerzeni e 4 punktora do góry Opracowanie gminnych długoterminowych strategii renowacji budynków, opartych na wytycznych wynikających z Długoterminowej strategii renowacji budynków, które stanowiłyby podstawę do aktualizacji i integracji: planów gospodarki niskoemisyjnej i w ramach tego przypisanie istotnej roli rozproszonej generacji opartej o małe jednostki wytwórcze kogeneracyjne lub trigeneracyjne zasilane gazem ziemnym, przystosowane do współspalania mieszaniny gazu ziemnego lub biometanu z wodorem (Hydrogen Ready), założeń do planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa Istotnym elementem gminnych długoterminowych strategii w zakresie zaopatrzenia w nośniki energii winny być zapisy preferujące wykorzystanie rozporoszonej generacji w oparciu o małe, kogeneracyjne jednostki wytwórcze. Postuluje się również zapisanie w strategii sukcesywnego dostosowania sieci gazu ziemnego do przesyłu mieszaniny gazu ziemnego i wodoru celem wykorzystania paliwa wodorowego dla obniżenia emisyjności. częściowo uwzględniona Zapis wynika z Długoterminowej strategii renowacji budynków i odnosi się do integracji gminnych opracowań dot. planowania energetycznego. Dostosowanie funkcjonujących sieci do nowych rozwiązań (w tym przesyłania mieszaniny gazu ziemnego i wodoru) zostało ujęte w zapisach dotyczących zwiększania elastyczności systemu.
7 L.p. Rozdział Strona Obecny zapis Treść uwagi/Propozycja zmiany Uzasadnienie zmiany Sposób rozpatrzenia Uzasadnienie gazowe (budowa i dostosowanie istniejących sieci gazu ziemnego do przesyłu mieszaniny gazu ziemnego i wodoru - Hydrogen Ready) oraz lokalnych opracowań i decyzji planistycznych. BIURO ZINTEGROWANYCH INWESTYCJI TERYTORIALNYCH 32. Cały dokument 1-56 Brak ewentualnej analizy pod wykorzystanie energii jądrowej na Dolnym Śląsku. częściowo uwzględniona Wsparcie dla rozwoju technologii jądrowych zostało ujęte w kierunkach działań w ramach celu operacyjnego 2. (Rozwój badań i innowacji), natomiast analiza możliwości wykorzystania energii jądrowej jest zadaniem wynikającym z polityki energetycznej, prowadzonym na szczeblu krajowym. Zastosowanie technologii jądrowych jest obecnie przedmiotem dyskusji w kontekście objęcia jej taksonomią (możliwością wsparcia finansowego ze środków UE). 33. CEL OPERACYJNY 4. ROZWÓJ ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ITECHNOLOGII MAGAZYNOWANIA ENERGII 31 Na rysunku 4 należy oznaczyć wybrane miejscowości (analogicznie jak w innych mapach, np. rysunku 1, 2 i 3). Proponowana zmiana zwiększy czytelność mapy. uwzględniona 34. CEL OPERACYJNY 4. ROZWÓJ ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ITECHNOLOGII MAGAZYNOWANIA ENERGII 26 Należy doprecyzować, dlaczego w tym właśnie Celu ważne jest zapobieganie przedsięwzięciom poniżej, nie wynika to z treści: • zapobieganie lokalizacji przedsięwzięć mogących znacząco (negatywnie) oddziaływać na środowisko na terenach wynikających z przepisów prawa oraz na obszarach. Nie jest jasny kontekst zapisu: − czy chodzi o budowę takich przedsięwzięć ogólnie na terenie Dolnego Śląska? − czy budowę na terenach, na których nie jest możliwe wykorzystanie OZE do zasilania przedsięwzięcia? − czy wpływie tych przedsięwzięć na środowisko naturalne, np. odrolnienie gleb, niszczenie łąk na potrzeby wybudowania farm fotowoltaicznych? uwzględniona 35. CEL OPERACYJNY 4. ROZWÓJ ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ITECHNOLOGII MAGAZYNOWANIA ENERGII 26-27 Należy ująć agrofotowoltaikę jako pożądany trend w budowie farm fotowoltaicznych. Należy zadbać również o informacje i edukację w tym zakresie. uwzględniona 36. CEL OPERACYJNY 5. ENERGETYKA OBYWATELSKA 40 Tekst urwany, przedzielony ramką. uwzględniona
8 L.p. Rozdział Strona Obecny zapis Treść uwagi/Propozycja zmiany Uzasadnienie zmiany Sposób rozpatrzenia Uzasadnienie 37. CEL OPERACYJNY 6. BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE 42-43 Należy dodać do kierunków działań ochronę krajobrazu - jako element wspierania, także instrumentami planowania przestrzennego, różnorodności zdolności wytwórczych energii w regionie (dywersyfikacja źródeł energii). Należy równoważyć dążenie do osiągnięcia jak największego udziału OZE w produkcji energii z wpływem takich inwestycji na krajobraz. uwzględniona 38. WDRAŻANIE I RAMY FINANSOWE 49 W akapicie 2 jako instrumenty finansowe wymienia się „dedykowane programy i projekty krajowe lub międzynarodowe”. Należy podać nazwy tych programów i projektów, które są już znane. źródła finansowania zostaną przedstawione mniej pobieżnie niż obecnie. nieuwzględniona Ze względu na odległy horyzont czasowy realizacji celów SE na obecnym etapie nie można podać nazw programów umożliwiających finansowanie działań spójnych z dokumentem. Obecna dynamiczna sytuacja polityczna (wojna, kryzys energetyczny, zmiany klimatyczne) nie pozwalają na jednoznaczne wskazanie palety programów i ich nazw. MEGA SERWIS 39. CEL OPERACYJNY 1. POPRAWA JAKOŚCI POWIETRZA 19 Koniecznoś ć zmiany zapisu Duże znaczenie dla realizacji celu operacyjnego ma również wdrożenie narzędzia, które zakłada wymianę emisyjnych źródeł ciepła i całkowitą rezygnację z wykorzystania węgla w celach grzewczych (do 2040 r., a w miastach do 2030 r.), a także wycofanie stosowania gazu ziemnego w budynkach mieszkalnych i niemieszkalnych do 2050 r. Popularyzacja OZE oraz ciepłownictwa systemowego wpłynie na wyeliminowanie paliw węglowych w ogrzewnictwie indywidualnym w gospodarstwach domowych do 2030 r. w miastach i do 2040 r. na obszarach miejskich. Zapis absolutnie nie do zaakceptowania przez mieszkańców, który stanowi realne zagrożenie dla funkcjonowania małych miast ogrzewanych ciepłem systemowym pochodzącym z węgla (przykładem jest miasto Bogatynia, ciepło systemowe z Elektrowni Turów). Zapis sprzeczny z założeniami m.in. Krajowego Programu Obudowy czy Krajowym Programem Ochrony Środowiska. Zamiast zapisu związanego z całkowitą rezygnację z wykorzystania węgla w celach grzewczych, należy wprowadzić zapis dotyczący tylko indywidualnych gospodarstw domowych. Przykłady: KRAJOWY PLAN ODBUDOWY s. 187 „Kluczowe znaczenie w podnoszeniu udziału OZE w pokrywaniu potrzeb cieplnych będzie mieć ciepłownictwo indywidualne. Na znaczeniu zyskują przede wszystkim pompy ciepła oraz energetyka słoneczna. Popularyzacja OZE oraz ciepłownictwa systemowego wpłynie na wyeliminowanie paliw węglowych w ogrzewnictwie indywidualnym w gospodarstwach domowych do 2030 r. w miastach i do 2040 r. na obszarach miejskich, co ma istotne znaczenie w procesie dekarbonizacji i poprawy jakości powietrza”. AKTUALIZACJA KRAJOWEGO PROGRAMU OCHRONY POWIETRZA do 2025 r. (z perspektywą do 2030 r. oraz do 2040 r.) s. 14/ 15 „Do 2040 r. potrzeby cieplne wszystkich gospodarstw domowych pokrywane będą przez ciepło systemowe oraz przez zero- lub niskoemisyjne źródła indywidualne. PEP2040 określa szereg działań nakierowanych na poprawę jakości powietrza, w tym przede wszystkim: - odejście od spalania węgla w gospodarstwach domowych w miastach do 2030 r., na obszarach wiejskich do 2040 r.; przy utrzymaniu możliwości wykorzystania paliwa bezdymnego do 2040 r.” uwzględniona MIASTO WROCŁAW 40. Uwaga ogólna Brakuje szerszego odniesienia się do bieżącej sytuacji gospodarczej i geopolitycznej związanej z wojną w Ukrainie i związanych z tym czynnikami, która mają obecnie potężny wpływ na wzrost cen energii w 2022 r. i będą miały w kolejnych latach. Należy przyjąć, że nawet w przypadku kryzysów krótkoterminowych skutki dla energetyki i gospodarki będą długofalowe. Pomimo, że dokument wpisuje się w politykę i trendy UE to obecne realia mocno się zmieniły. Sytuacja na rynku częściowo uwzględniona Dokument określa kierunki wsparcia sektora energetycznego w regionie w oparciu o kompetencje samorządu województwa. Władze regionu w ramach możliwych działań sprawczych definiują regionalną, a nie globalną, wizję funkcjonowania energetyki. Z uwagi na ograniczony zakres kompetencji, na podstawie niniejszej uwagi, sformułowane zostały rekomendacje i postulaty do Rządu RP dotyczące uwzględnienia aktualnych kwestii militarnych i skutków krótko- i długoterminowych dla transformacji
9 L.p. Rozdział Strona Obecny zapis Treść uwagi/Propozycja zmiany Uzasadnienie zmiany Sposób rozpatrzenia Uzasadnienie gazu wyraźnie wskazuje konieczność szybszego przejścia na inne źródła energii. Najważniejszym wyzwaniem krótkoterminowym będzie znalezienie sposobu na obecny kryzys energetyczny, którego skutki będą długoterminowe. Do tych pozytywnych skutków będzie można zaliczyć: przyspieszenie procesu dekarbonizacji w UE i wzmocnienie innowacji technologicznych w zakresie zielonej energii. Do negatywnych: przejściowy wzrost niskiej emisji w Polsce (przez choćby wprowadzone przez rząd dotacje i regulacje prawne) oraz kryzys ekonomiczny możliwy nawet na najbliższą dekadę , powiązany ze wzrostem cen energii i surowców. Transformacja energetyczna niestety będzie wieloletnim procesem i zanim przejdziemy w pełni na źródła OZE konieczny będzie dla regionu klarowny plan działań w jaki sposób przejściowo i krótkoterminowo wykorzystywać paliwa kopalne wpisujące się w miks energetyczny - oczywiście nie zapominając o zagadnieniach klimatycznych i uwarunkowaniach społeczno-gospodarczych. Mając powyższe na uwadze proponuje się, aby w projekcie strategii podjąć próbę stworzenia scenariuszy kryzysowych (uwzględniających między innymi kwestie zagrożeń militarnych i skutków gospodarczych) na rzecz wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego regionu Dolnego Śląska oraz budowania jego odporności. Jednym ze scenariuszy prowadzenia polityki regionalnej powinno być nakreślenie wizji regionu stabilnego i suwerennego energetycznie, w miarę możliwości odpornego na źródła zewnętrzne, jednocześnie nie wykluczając współpracy transgranicznej. Są to elementy, które można rozbudować na poziomie celów strategicznych jak i wzmocnić kwestie celu operacyjnego Bezpieczeństwo energetyki oraz zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego. Niemniej wizja samorządu dąży do stworzenia bezpiecznego i samobilansującego się energetycznie regionu powiązanego systemowo z krajowym i europejskim systemem energetycznym. W kontekście ponadregionalnym, wykraczającym poza kompetencje województwa, w odniesieniu do bieżącej sytuacji gospodarczej i geopolitycznej, w ramach programu REPowerEU, utworzono platformę energetyczną w celu koordynowania środków mających na celu zabezpieczenie dostaw energii dla UE. Utworzono także Grupę Zadaniową ds. Platformy Energetycznej, która zajmie się nowymi zadaniami określonymi w planie REPowerEU. Działania platformy skupiać będą się na agregacji popytu, koordynacji zdolności i negocjacji dostaw energii, zapewniając jednocześnie wsparcie dla regionalnych grup zadaniowych państw członkowskich i krajów sąsiednich. 41. REKOMENDACJE I POSTULATY 45 Postulaty do Rządu RP: Na rzecz wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego regionu Dolnego Śląska oraz budowania jego odporności. Jednym z możliwych wspominanych wcześniej scenariuszy prowadzenia polityki regionalnej powinno być nakreślenie wizji regionu stabilnego i suwerennego energetycznie, w miarę możliwości odpornego na źródła zewnętrzne, jednocześnie nie wykluczając współpracy transgranicznej. Powyższe wiąże się z koniecznością na wzmocnienie środków finansowych na kwestie energetyczne jak i częściowo uwzględniona Wersja dokumentu po konsultacjach społecznych obejmować będzie także: • postulowanie do Rządu RP o ustanowienie stabilnych, czytelnych i jednoznacznych przepisów prawa oraz wypracowanie prostych procedur w zakresie prowadzenia inwestycji związanych ze zwiększaniem elastyczności systemów energetycznych i zapewnieniem ich integracji ze źródłami energii opartymi na OZE oraz umożliwiających wykorzystanie nowych rozwiązań obniżających emisyjność,
RkJQdWJsaXNoZXIy MjUxOTg3